De gemeente Bloemendaal heeft de Raad van State verzocht onze stichting niet ontvankelijk te verklaren in ons beroep tegen het vastgestelde bestemmingsplan Park Vogelenzang te Bennebroek. Bloemendaal vraagt de hoogste bestuursrechter de zaak af te doen zonder zitting. Het spreekt voor zich dat wij ons graag verantwoorden voor de Raad van State en de gemeente Bloemendaal, aangezien wij trots zijn op onze vele activiteiten die allen gericht zijn op bescherming en behoud en revitalisering van het cultureel en natuurlijk erfgoed in de regio Zuid-Kennemerland. Het is niet positief wanneer een gemeente meent dat SBEZK niet ontvankelijk zou moeten worden verklaard. Het betekent dat wij geen erkenning krijgen voor ons werk en dat doet zeer. Tegelijkertijd beseffen wij dat de gemeente Bloemendaal in dat opzicht een uitzondering is die de regel bevestigt. In andere gemeenten wordt op een zakelijke, transparante wijze met ons omgegaan en worden wij wel als gesprekspartner ontvangen en behandeld. Zoals bijvoorbeeld de gemeente Heemstede met wie wij al jarenlang een goede verstandhouding hebben.
Het leek ons goed op een rij te zetten waar SBEZK zich in de afgelopen 5 jaar voor heeft ingespannen. Waar ging onze aandacht naar uit? Wat, meenden wij, wast zo kwetsbaar dat bescherming nodig was? Hieronder nemen wij integraal ons antwoord op aan de Raad van State naar aanleiding van het verzoek tot niet onvankelijkheid van de gemeente Bloemendaal. De bijlagen kunt u bij ons opvragen, mocht u belangstelling hebben. U kunt zich hiervoor richten tot info@sbezk.nl.
Alles wat wij ondernemen is belangeloos en onbezoldigd. Op deze wijze wil SBEZK een bijdrage leveren aan een betere, mooiere en vooral in cultureel historisch en natuurlijk opzicht verantwoorde samenleving. Als u ons wil steunen met uw donatie, dan zijn wij u dankbaar. Meld u zich aan door een e-mail te sturen gericht aan het bestuur van SBEZK via het bovengenoemde e-mail adres.
Hartelijk dank voor uw aandacht. Regelmatig informeren wij u over ons werk niet alleen via deze website maar ook via social media, zoals onze fb pagina. Zie foto hierna.
11 april 2020
Raad van State Tav J. Jhauw
Postbus 20019
2500 EA Den Haag
Betreft: onderwerp Bloemendaal Bp. Park Vogelenzang, brief van gemeente Bloemendaal dd. 2 april 2020, zaaknummer 549972
Hoogedelgestreng college,
De gemeente Bloemendaal heeft verzocht onze stichting niet ontvankelijk te verklaren. Daartoe verklaart de gemeente in de brief hierboven genoemd dat Stichting Bescherming Erfgoed Zuid-Kennemerland enkel actief was tot 2013. Wij bestrijden dit. Hieronder gaan wij in op enkele van onze activiteiten sinds 2013:
- Een zeer omvangrijk project waar onze stichting zich actief mee bezig heeft gehouden is de Duinpolderweg. Dit betrof het voornemen van de provincie Noord-Holland en Zuid-Holland in samenwerking met gemeenten in de regio een snelweg aan te leggen vanaf De Zilk naar de A4 ten zuiden van Hoofddorp. Deze nieuwe weg zou een verbinding leggen vanaf de A4 bij Hoofddorp naar de N206 bij de Zilk. Het stuk vanaf de Ringvaart richting de Zilk (N206) zou dwars door belangrijk natuurgebied lopen waaronder: de eeuwenoude veenpolders langs Bennebroek, het bos van de Geestgronden (grenzend aan Park Vogelenzang en de Leidsevaart), de Vogelenzangse strandvlakte, langs de rand van de AWD (Waterleidingduinen Natura, 2000 gebied). Het bos van de Geestgronden is het laatste zuidelijk gelegen stuifduin voordat de Bollenstreek begint en maakt deel uit van de EHS. Het was aanvankelijk de bedoeling dat de snelweg dwars door het bos zou lopen over een historische begraafplaats die toebehoorde aan personeel en patiënten van de kliniek Vogelenzang. In de periode 2011 tot en met februari 2020 heeft onze stichting zich actief ingezet het bos van de Geestgronden te behoeden voor de aanleg van de Duinpolderweg en daartoe intensief samengewerkt met tal van belangenorganisaties en andere betrokkenen teneinde te voorkomen dat de snelweg dwars door het bos zou worden aangelegd en door de natuurgebieden die hierboven staan genoemd. Deze participanten met wie wij samenwerkten, waren tezamen verenigd in een adviesgroep die door de provincie NH was samengesteld teneinde belangenbehartigers en directbetrokkenen een stem te geven in het project. Zeer recent heeft de provincie NH besloten het project Duinpolderweg te staken. Wij beschouwen dit als een eclatant succes van onze inspanningen de afgelopen 9 jaar en zijn trots op het door ons bereikte resultaat. Daarbij moet gezegd worden dat wij niet zuiver en alleen hebben geageerd tegen de Duinpolderweg, maar samen met diverse deskundigen op het gebied van natuurbehoud ook alternatieve voorstellen hebben besproken met vertegenwoordigers van de beide provincies. We hebben onze stem en inbreng op alle mogelijke wijzen laten horen waaronder ook het geregeld inspreken bij diverse gemeenteraden in de hele regio en het inspreken in de provinciale staten van NH en ZH.
- Een ander groot project waar SBEZK zich voor heeft ingespannen sinds 2006 tot en met heden is het behoud van het zeer belangwekkende rijksmonument, de voormalige buitenplaats De Hartekamp in Heemstede. Het was oorspronkelijk de bedoeling dat dit rijksmonument zou worden bebouwd. Deels is dat ook gebeurd. Maar het deel dat rijksmonument is, te weten de ‘zuidstrook’ van de buitenplaats de Hartekamp, hebben wij tot nu toe kunnen beschermen. Onze inbreng is dat de Hartekampgroep de utilitaire (nood-) bouw daar verwijdert wat een positieve impuls zal geven aan de ruimte. In plaats daarvan hebben wij voorgesteld het oude koetshuis te herbouwen dat bijna vijftig jaar geleden door brand is verwoest. Ook hebben wij voorgesteld om aan weerszijden van de monumentale entree twee ‘bouwhuizen’ te bouwen zoals deze ook te vinden zijn aan de voorzijde van het naastgelegen Huis te Manpad in Heemstede dat ook een rijksmonument is. De bouw van tijdelijke zorgunits op de zgn. noordstrook van De Hartekamp hebben wij in samenwerking met Stichting Huis te Manpad kunnen beperken tot een aantal jaren waarna deze zorgunits zijn verwijderd omdat de Hartekampgroep intussen nieuwbouw had gepleegd op het middenterrein. Onze inzet is gericht op herstel van de natuur op deze noordstrook. Wij zijn nog steeds actief bezig met De Hartekamp omdat de gemeente Heemstede overweegt alsnog bouw toe te staan op de zuidstrook en wij graag zien dat deze bouw in ieder geval op afstand blijft van het hoofdgebouw. Bij onze activiteiten hebben wij ons laten ondersteunen door de architectuurhistoricus Erik Mattie. Wij hebben veel en intensief samengewerkt met voorzitter Jaap Verschoor van de Historische Vereniging Heemstede-Bennebroek en met Leo Dubbelaar van het Cuypersgenootschap. Zie verder bijv. voor een verwijzing naar onze Stichting diverse publicaties in het Haarlems Dagblad:
https://www.haarlemsdagblad.nl/cnt/dmf20180925_38826147/hartekamp-heemstede-kan-de-hoogte-in
- Een volgend project waarmee wij ons hebben beziggehouden is het behoud van de schoorsteen op het terrein Park Brederode in Bloemendaal. Deze schoorsteen is van bijzondere waarde en rijksmonument. Deze schoorsteen is tot onze grote opluchting niet gesloopt. Helaas is de monumentale zuidvleugel van Zocher op het terrein Meer en Berg wel gesloopt. Ook voor het behoud van deze zuidvleugel hebben wij ons (helaas vergeefs) ingezet.
- Wij hebben werk gemaakt van het behoud van bomen in de AWD waar al enkele jaren sprake is van grootschalige kap in het kader van PAS. In dit project werkten wij samen met o.a. Vogelwerkgroep Zuid-Kennemerland en ook hadden wij overleg met Stichting Natuurbelang.
- SBEZK zet zich in voor behoud van vitale waardevolle bomen met een monumentale uitstraling in de regio Zuid-Kennemerland. Dit doel bereiken wij door een inventarisatie van bomen die bedreigd worden waarbij wij deskundigen betrekken en een beroep doen op instellingen die zich samen met onze stichting inzetten voor behoud van natuur. Vanuit cultuurhistorisch perspectief bezien is het behoud van bomen die tientallen jaren deel uitmaken van ons landschap zeer belangrijk. Wij verwijzen naar ons bezwaarschrift tegen kap van indrukwekkende bomen te Boekenroodeweg 41, Aerdenhout en ons overleg met de provincie.
- Behoud en bescherming van St Petrus LTS-schilderwerk. Het betreft schilderingen op de binnen- en buitenmuren van de voormalige LTS. Via een oproep zijn wij betrokken geraakt bij de bescherming van diverse van de kunstwerken van de heer Wiesman. In maart 2019 hebben wij hierover opnieuw overleg gevoerd met de beheerder van de nalatenschap van de kunstenaar naar aanleiding van een oproep van bezorgde inwoners van Haarlem. Het betreft toegepaste kunst uit voornamelijk de jaren vijftig en zestig van de vorige eeuw. Samen met mevrouw Veenhof-Wiesman hebben wij ons sterk gemaakt voor behoud van belangrijke schilderingen in de LTS.
- Bescherming van de bleekvelden op Park Brederode (voormalig terrein Meer en Berg). Park Brederode kent twee/drie unieke bleekvelden. De bleekvelden zijn cultureel (industrieel) erfgoed en zijn een van de weinig overgebleven bleekvelden in de regio Zuid-Kennemerland. De blekerijen waren een belangrijke economische factor destijds. Onze Stichting meende dat dit zeldzaam overgebleven erfgoed met op Park Brederode nog zichtbare structuren moest worden gekoesterd. De eigenschappen van de bleekvelden zijn qua structuur (bodem en vorm) en vegetatie zeer bijzonder (door arme zandgrond een unieke vegetatie en inmiddels zeer bloemrijk). Het gerucht gaat dat een boer toestemming wil om daar vee te laten grazen. Dus willen omvormen tot weiland. Met alle bodem en structuur en vegetatie schade als gevolg. In de tweede helft van 2015 speelde gemeente met de gedachte deze velden te herbestemmen waardoor het mogelijk werd daar koeien te houden. Wij deden onderzoek naar de geschiedenis van bleekvelden in de regio en dienden een zienswijze in. Het plan is niet doorgegaan en wij zijn trots op behoud van deze voormalige bleekvelden.
- Bollenschuren Kadijk en Manpadslaan: onze stichting heeft zich in 2016 ingezet voor behoud van dit ‘bollenerfgoed’. Deze objecten bevinden zich in de gemeente Heemstede. Wij hebben overlegd met de gemeente en met diverse andere organisaties, o.a. een instelling die zich inzet voor behoud van dit erfgoed in de Bollenstreek. Eerder hadden wij de monumentenstatus aangevraagd en verkregen voor de kleine bollenschuur aan de Manpadslaan.
- In de gemeenten Velsen en Bloemendaal hebben wij onze zorgen geuit over het droogvallen van de slotgracht rond de ruïne van Brederode (2016). Wij hebben onderzoek gedaan. Onze conclusie was dat de oorzaak lag in de beschadigde grondlagenstructuur welke schade was ontstaan ten tijde van de aanleg van Park Brederode (voormalig terrein Meer en Berg in Bloemendaal Noord).
- Op de voormalige buitenplaats De Hartekamp dienden zich in de loop van 2016 nieuwe problemen aan waar onze Stichting zich mee bezig heeft gehouden: a) kap van bomen zonder vergunning b) het niet verwijderen van tijdelijke bebouwing en c) de bouw van een grote schuur/opslagplaats zonder vergunning. Wij dienden hiertegen bezwaar in. Dit betrof de gemeente Heemstede.
- Ook hebben wij ons intensief bezig gehouden met het behoud van het Bennebroekbos in Bennebroek gelegen op de grens van Bennebroek/Heemstede. Als voorzitter van onze stichting heb ik uitvoerig contact gehad met Landschap Noord-Holland.
- Bescherming van de Nederlands Hervormde Kerk aan de Binnenweg te Bennebroek in verband met het voornemen van de gemeente Bloemendaal om de brandweerkazerne te verplaatsen naar het naastgelegen parkeerterrein was ook een project van onze stichting. Wij hebben overlegd met de provincie en omwonenden teneinde te onderzoeken of het mogelijk was de nieuwbouw van de kazerne te organiseren op de huidige locatie in plaats van verhuizing van de kazerne naar deze cultureel waardevolle plek. De Ned. Hervormde Kerk is een beeldbepalend rijksmonument in Bennebroek. Mede naar aanleiding van onze inzet vindt de nieuwbouw inderdaad plaats op de huidige locatie.
- De kap van historisch waardevolle bomen op het voormalig landgoed Alverna in Aerdenhout. Wij hebben eerst onderzoek verricht ter plaatse en ons ingezet voor behoud van bomen op deze historische locatie.
Dit is slechts een korte lijst van onze meest recente activiteiten. Op onze website vindt u meer informatie. Tevens kunnen wij u verwijzen naar de site www.nietdoorhetbos.com waarop wij nieuws publiceerden over ontwikkelingen die betrekking hadden op de Duinpolderweg.
De stichting heeft een facebook en twitter account. Het bestuur en de vrijwilligers verrichten het werk onbezoldigd. De mensen die in deze streek wonen, weten ons te vinden. Als een monument of een beeldbepalend object wordt bedreigd of als cultuur- en natuurhistorie dreigt te worden vernietigd, dan doen wij samen met andere instanties en deskundigen onderzoek en trachten via publicaties en inspraak erger te voorkomen. Ook hebben wij overleg met politieke partijen. Landelijk heeft Partij voor de Dieren onze inzet tegen de aanleg van de Duinpolderweg gesteund. Het is vaak een lange weg die wij moeten afleggen maar wij zijn trots op bereikte resultaten. Overigens is een juridische procedure beslist geen doel op zich. Wij trachten altijd via de weg van overleg, inspraak en publicaties te komen tot een ander, beter resultaat om dat wat bescherming verdient, voor toekomstige generaties te behouden. In verband met onze doelstelling zijn wij ook altijd bezig anderen bij onze activiteiten te betrekken. Ons motto is: wij moeten dit samen doen.
Wij verzoeken u Stichting Bescherming Erfgoed Zuid-Kennemerland ontvankelijk te verklaren. Het beroepschrift dat wij indienden tegen het vastgestelde bestemmingsplan Park Vogelenzang is gericht op behoud en bescherming van een cultuurhistorisch waardevolle omgeving, een park dat onlosmakelijk zowel qua inrichting als qua geschiedenis verbonden is met Bennebroek. Het bos van de Geestgronden dat eigendom is van de beheerder/eigenaar GGZ inGeest heeft onze diepe en warme belangstelling. Het is juist voor het behoud van dit bos geweest dat wij ons 9 jaar lang belangeloos hebben ingezet met een uitstekend resultaat. Wij hebben ons beroepschrift uitvoerig gemotiveerd. Duizenden belangstellenden hebben ons gesteund en volgden onze stichting (zie foto in de bijlage) in onze activiteiten. De betrokkenheid bij de cultuurhistorie in de regio van onze Stichting is groot. Overigens zijn wij graag bereid u een uitvoerige lijst met onze beschermactiviteiten sturen in de periode gelegen voor 2014 mocht u twijfelen aan de ontvankelijkheid.
Tot slot komen wij terug op hetgeen de gemeente Bloemendaal schrijft over onze website. De SBEZK had twee websites. Eén daarvan was gehackt en herstel bleek niet mogelijk tenzij hiervoor aanzienlijke kosten werden gemaakt. De andere site werd onderhouden door een onafhankelijk bureau dat zich bezighield met reclameactiviteiten en marketing en daarin zeer succesvol was. Zodanig dat het bureau werd overgenomen en afscheid werd genomen van onze stichting voor het beheer van deze website. In eerste instantie hebben wij getracht het wegvallen van het beheer te ondervangen door zelf aan de slag te gaan. Echter, de software of programmatuur die voor de website door het marketingbureau werd gebruikt was te gecompliceerd voor dagelijks gebruik door ons bestuur. Wij misten de expertise. Vervolgens hebben wij in 2019 een nieuwe site ontworpen met eenvoudiger te bedienen software en de andere website hebben wij op een andere naam over laten zetten. Dit heeft veel werk met zich meegebracht.
Terwijl wij hiermee drukdoende waren hebben wij gecorrespondeerd en overleg gehad met de belastingdienst teneinde onze ANBI-status te bewaken. Immers, wil een instelling in aanmerking komen voor een ANBI-status zal deze aan een reeks van voorwaarden moeten voldoen. Wij hebben de belastingdienst in 2019 uitvoerig toegelicht wat onze situatie was en verklaard dat wij nog volop actief zijn. Wij hebben een beleidsplan geschreven en de belastingdienst op tal van aspecten een toelichting verschaft. De belastingdienst is hiermee akkoord gegaan en onze ANBI-status is volledig doorgelicht door de belastingdienst en hiermee veiliggesteld.
Nu de website weer bediend kan worden zijn wij weer volop ‘in de lucht’. Het voorgaande betekent echter niet dat wij geen activiteiten ontplooiden. Integendeel. Ook willen wij hier vermelden dat de gemeente Heemstede geen enkel probleem heeft met onze ontvankelijkheid. Terwijl wij ons bezighouden met het beschermen van landgoed De Hartekamp, krijgen wij van deze gemeente alle gelegenheid mee te denken, in te spreken en uitnodigingen tot het indienen van zienswijze. Het verschil in benadering is ons eerder opgevallen. In andere gemeenten (Haarlem, Zandvoort, Heemstede, zie bijv. de e-mail correspondentie van laatstgenoemde gemeente aan onze Stichting welke wij als bijlage hierbij hebben gevoegd) hebben wij nimmer vernomen dat onze Stichting geen bestaansrecht heeft en niet ontvankelijk zou moeten worden verklaard.
Ook de mededeling dat SBEZK nieuw leven zou zijn ingeblazen teneinde beroep tegen het bestemmingsplan in te kunnen dienen is onjuist en spijt ons bijzonder. Immers, onze Stichting was al die jaren, sinds oprichting in 2006, buitengewoon actief. Bovendien had SBEZK al veel eerder een zienswijze ingediend (zie bijlage) tegen het plan Park Vogelenzang en hebben wij ook bij deze gemeente ingesproken bij de gemeenteraad na 2013. Het is voor ons onduidelijk waarom de gemeente Bloemendaal dit meent te moeten verklaren. Wij houden ons met zo veel andere beschermzaken bezig dan Park Vogelenzang.
Resumerend verzoeken wij u onze stichting ontvankelijk te verklaren. Voor de volledigheid sturen wij u ook enkele documenten toe waaruit onze activiteiten blijken na 2013. Dit is geenszins volledig, maar wij hopen u hiermee een beeld te schetsen van onze daadwerkelijke betrokkenheid bij de cultuurhistorie in de regio Zuid-Kennemerland. Tevens verzoeken wij u ons de gelegenheid te bieden nader verweer in te dienen en ons te horen voordat u een besluit neemt ten aanzien van de ontvankelijkheid van onze stichting.
Hoogachtend,
Remko Oexeman
Voorzitter Stichting Bescherming Erfgoed Zuid-Kennemerland
Bijlagen:
- Zienswijze Park Vogelenzang 2019
- Brief aan gemeenteraad Bloemendaal 2017
- Brief aan de gemeenteraad Heemstede 2016
- Krantenartikel 2015 inzake Bennebroekbos
- Inspreektekst gemeenteraad Heemstede over buitenplaats de Hartekamp 2017
- Brief aan Heemstede i.v.m. Hartekamp 2017
- Verslag overleg met Historische vereniging Heemstede-Bennebroek 2017
- Verslag van overleg met directie Hartekamp Groep 2017
- WOB-verzoek ingediend bij provincie NH en bevestiging ontvangst etc. 2017
- Diverse e-mails van ambtenaar van gemeente Heemstede aan SBEZK 2017, 2018, 2019
- Zienswijze Duinpolderweg 2018
- Brief aan de gemeenteraad Bloemendaal i.v.m. vaststelling bestemmingsplan Park Vogelenzang 2019
- Brief inzake behoud bomen Boekenroodeweg
- Foto website met aantal volgers van onze stichting in de regiol
